Ovid Illustrated: The Renaissance Reception of Ovid in Image and Text featuring Metamorphoses illustrations by Virgil Solis et al., with a verse commentary by Johann Spreng (1563) Page assembled by Daniel Kinney Special thanks to Bradley Daigle and the generous assistance of U.Va. Special Collections

---

Parallel Ovid Cycles - About This Site - Notes - Links

---

Non-java browsers: View the page-source and then cut-and-paste URL's for specific scans-links.

---

Antonio Tempesta, Metamorphoseon ... Ovidianarum (ca. 1585, 1606); Johan Wilhelm Baur, [Ovidii Metamorphosis] (ca. 1641) This page supplies parallel links to two other important cycles of 150 engraved scenes from Ovid at the Fine Arts Museums of San Francisco and in U.Va.'s Special Collections. Though not published till 1606, Italian Tempesta's designs were apparently already available for imitation by Goltzius as well as de Passe, whose own cycles were published before that date. All these cycles involve at least loose imitations of Salomon-Solis designs, though no longer as woodcuts, but rather as complex engravings, replete with stylistic refinements along Mannerist and early-Baroque lines. Wilhelm Baur's (or Bauer's) series of Ovid engravings may well have been published as early as 1639,1 the date given on many of our own plates, which are further signed "Inv[enit] et Fec[it]" ("Designed and Engraved"); the ambiguous date on our title-page is 1641. Left-hand bracketed links are to our All-Change Notes-Links page; the adjacent caption-links pull up Tempesta's plates, while numerical links on the right pull up Baur's plates and their page-linked comments in German, with the comments in German preceding the even-numbered plates and succeeding the odd. The Latin four-liners given here on the right, generally copied (*) or altered (**) from Posthius, are the captions in U.Va.'s copy of Baur, while boxed lines on the left are the captions employed for the Aubry reengravings from 1703 digitized for Vermont's Ovid Project.3 Even where these later cycles seem to widen the image-canon of Salomon's first Ovid-cycle from 1557 (indicated by non-suffixed links in square brackets, for instance 1/1), it is often by way of his own extra-series from 1559. Left-hand ordinal numbers where given are those of Tempesta's collection as published; scenes apparently out of order in Tempesta as well as in Baur are arranged on this page in the order of Ovid's own episodes. 1  Tempesta's cycle (which may be viewed sequentially here †) is reworked in Renouard and selectively reprinted in Vondel; Baur's engravings are the principal model for Jean Lepautre (1618-82). 2  For a useful sketch of Baur's Ovid engravings and their imitations-reengravings by Melchior Küsel [K.] and Aubry see Henkel, 128-30, 144; photo-samplings of Baur's own original drawings (now in Vaduz, Sammlungen des regierenden Fürsten von Liechtenstein) with their print-derivatives are included in Régine Bonnefoit, Johann Wilhelm Baur (1607-1642): Ein Wegbereiter der barocken Kunst in Deutschland (Tübingen, 1997), Abb. 267-302, and an exhibition catalogue, Johann Wilhelm Baur 1607-42: Maniérisme et baroque en Europe (Strasbourg, 1998), 175-81. 3  Besides changing completely the referent of some Baur engravings (e. g. 2/10a, 8/12, and 14/4-4a), the 1703 Latin includes several grammatical errors, corrected below: in 1703's Latin, 2/6 vitiata: for vitiatam; 5/9 est for is est; 6/1 Dis for Dijs; 7/1 suuensa for succensa; 7/7a impetibus for impetitus; 7/14 Laculo for Iaculo; 9/2 ferent for ferens; 10/6 nece for neci. In transcribing both sets of verses contractions have been expanded, u/v and ij/y usage normalized, and I and J normalized to I.

     

Title-page 1 [1/1] Orbis fabrica

Title-page 1  [K.]

Rerum DistinctioQuod cecinêre chaos Graij vatesque Latini    Credibile ê sacris fit didicisse Libris.

Vt Deus è nihilo sapienter cuncta creavit,      Hinc ea confuso aspexit inesse chaos. Numinis ast nutû pulchro discrimine cedunt,    Suaviter omne facit, fortiter omne tenet.

2 [1/2] Hominis creatio

2*  [K.]

Animantibus habitandi locus assignaturHospitibus noua terra nouis iam gaudet et aer    Atque nouo liquidae pisce natantur aquae.

Hospitibus noua terra nouis iam gaudet et aer,    Atque nouo liquidae pisce natantur aquae. Tum formans hominem magni Deùs arbiter aeui,    Os iubet et mentem tollere ad astra piam.

3 [1/3] Aetas aurea

3*  [K.]

Aetas AureaSaturno sub Rege aetas fuit Aurea Mundi    Omnia tunc tellus absque labore tulit.

Falcifero sub rege aetas fuit aurea mundi,    Omnia cùm tellus absque labore tulit. Otia securae tum plena quietis agebat    Vulgus, et aeterno Vere nitebat humus.

4 [1/4] Aetas argentea

4

Aetas ArgenteaSaecula picta vides Argentea, cum male diues    Coepit homo validis bobus arare solum.

[Image missing from our copy of Baur]  [K.]

5 [1/5] Aetas Ferrea

5*  [K.]

Aeneum et Ferreum SeculumPost similem argento successit Ahenea proles;    Ferrea mox animis terribilisque manu.

Degenerauerunt magis ac magis vsque nepotes,    Terribiles animis, terribilesque manu. Omne genus tandem vitiorum protulit aetas    Ferrea, tum pulsa est fraude doloque fides.

6 [1/6] Gigantomachia

6*  [K.]

GygantomachiaFulmine succumbit proles prostrata Gygantum    Dum parat aetherijs bella nefanda Dijs.

Montibus accumulat montes genus saeua Gigantum,    Et mouet aeterno bella nefanda Deo. Sed prostrata luit condignas fulmine poenas,    Sic fatum infoelix impius omnis habet.

[1/7 -- not in Tempesta]

7*  [K.]

Consilium DeorumDum scelera ac caedes regnant sententia Divûm    Constituit mundum perdere diluuio.

Dum scelera ac caedes regnant, superatque Deorum    Nullus honor, toto nullus in orbe timor, Tum pater omnipotens, superùm praesenti senatu,    Diluuio mundum perdere constituit.

7 [1/9] Diluuium

8*  [K.]

DiluuiumSaeuit hyems. Hominum pars interit. altera montes    Occupat. oppletur sed locus omnis aquis.

Saeuit Hyems, densique ruunt de nubibus imbres,    Transiliunt fines et maria alta suos. Altera pars hominum montes petit, altera siluas,    Obruitur fusis sed locus omnis aquis.

8 [1/11] Reparatio generis humani

9*  [K.]

Reparatio Generis HumaniDeucalion coniuxque hominum genus ecce reformant    È Saxis, spargi iusserat illa Themis.

Deucalion, coniuxque (Themis quod iusserat antè)    Post tergum iaciunt saxea frusta suum. Iacta viri manibus mox ora virilia sumunt,    Foemineum reparat foemina casta genus.

9 [1/12] Python ab Apolline interficitur

10*  [K.]

Python Serpens ab Apolline InterficiturPython ille nocens fuit exhalatio terrae    Quem radijs ardens strauit Apollo suis.

Magnus Apollo suis perimit Pythona Sagittis,    Qui noua tum populis causa timoris erat. Python ille nocens fuit exhalatio terrae,    Quam radijs ardens soluit Apollo suis.

[1/13 -- not in Tempesta]

11**  [K.]

Daphne Amatur a PhoeboInstat amans Phoebus, iubet at frondescere Peneus.    Et cito fit laurus quae modo Virgo fuit.

Daphnen Phoebus amat, sequiturque per auia amatam,    Vt maneatque rogat: sed magis illa fugit. Lassa rogans Divos frondescere coepit, et ecce    Mutata in laurum, laurea serta tulit.

[1/16 -- not in Tempesta]

12*  [K.]

Io Amata â Iove in Vaccam MutataAst Ioue cum Magno male luxuriata iuuencam    Induit, et furrijs exagitata gemit.

Eximia est Io specie praelata puellis.    Omnibus Argolicae quas peperêre nurus. Iuppiter hanc nebulis fugientem inuoluit, eamque    Feruidus amplexus cogit inire nouos.

[1/18 -- not in Tempesta]

13*  [K.]

Syrinx in ArundinemPan sequitur Syringa; fugit tamen illa; manetque    Virgo latens in aquis, et fit arundo Dei.

Pan sequitur Syringa, fugit pulcherrima Nympha,    Dumque fugit, corpus mox fit arundo leuis. Quòd tenui cecinit Pan primus arundine, Syrinx;    Propterea Arcadia fertur amata Deo.

10 [1/19] Argus a Mercurio iugulatur

14*  [K.]

Argus Occiditur, Io ReformaturIuno centoculo seruandam tradidit Io    Nil facit. Occisi lumina Pauo gerit.

Amputat ense caput misero Cyllenius Argo,    Huic dum membra graui pressa sopore iacent. Iuno oculis Argi caudam pauonis adornat,    Inde auis haec penna versicolore nitet.

11 [2/1] Funestas ad Phoebum Phaeton fundit preces

15*  [K.]

Phaethontis PetitioImprudens votum iuuenis Phaethontis Apollo    Implet, vt igniferos ipse gubernet equos.

Quodlibet affirmat Phaetonti munus Apollo,    Illius vt verum se probet esse patrem. Hîc animo iuuenis nimium temerarius optat    Vt semel igniferos ipse gubernet equos.

12 [2/3] Phaetontis casus

16  [K.]

Casus PhaethontisCoelo errans Phaethon Iouis occidit igne, rotaeque    Ardentesque simul praecipitantur equi.

Insipiens Phaeton Genitoris regere currum    Dum cupit, et mollem, nec sapit, atquae capit. Non sibi damnificat soli, cui iure debetur,    Absorbentur aquae, incineratur humus.

[2/4 -- not in Tempesta]

17**  [K.]

Heliades in ArboresFratris inexpletis lacrymis dum funus honorant    Heliades, lacrymans silua suborta stetit.

Fratris inexpletùm dum tristia funera deflent    Heliades, cortex pectora durus obit. Regulus extinctum deplorat Cygnus amicum    Qui modo Rex fuerat iam verè Cygnus erit.

13 [2/6] Callisto a Iove comprimitur

18  [K.]

Calisto Vitiata a Sociis Virginibus PuniturA Ioue quantumuis magno vitiatam puellam    Grandis apud socias poena secuta, probrum.

Membra lavant Nymphae Dominâ suadente Dianâ    Vt recreent corpus, sola Calisto negat Ventris onus gravidam designat, vestibus illa    Exuitur, socio prohibeturque choro.

[2/7 -- not in Tempesta]

19*  [K.]

Calisto Mutata in Vrsam Infertur CoeloQuin etiam infelix odio Iunonis in Vrsam    Mutata innumeris est agitata malis.

Arcas in aduersam sua spicula dirigit vrsam,    Nescius hac matris corpora pelle regi. Iuppiter id prohibens in nubibus abstulit ambos,    Fecit et Arctoi sidera clara poli.

14 [2/9] Erichtonius cistella laxata cernitur

[Not in Baur]

15 [2/10] Coronis in cornicem transformatur

20*  [K.]

Coronis in Cornicem MutaturNeptunus vidit visamque Coronida amauit    Haec fugiens auis, â Pallade docta, volat.

Propter aquas vidit, visamque Coronida feruens    Neptunus sequitur, vimque sequendo parat. Liberat hanc Pallas natis per brachia pennis,    Cornicemque vocans, tu mea, dixit, eris.

[2/10a -- not in Tempesta]

[omitted]

Nyctimine ob Libidinem in Avem NocturnamNoctua Nyctimene est quia luxuriosa Mineruae    Hinc illam cornix aemula persequitur.

[Not found in our edition; UVM               image based on Baur 53 (5/7b)]

16 [2/11] Apollinis sagitta Coronis transfigitur

21*  [K.]

Coronis ab Apolline per Calumniam Corui TransfigiturDelator coruus, transfixâ Virgine Phoebi    Praemia nigrorem garrulitatis habet.

Corpus nescio cui iunxisse Coronida vidit    Coruus, et id Phoebo garrulus ipse refert. Ille animis ardens sinuosum corripit arcum,    Perforat et telo pectora amata diu.

17 [2/12] Ocyroe vaticinata in equam

[Not in Baur]

[2/13 -- not in Tempesta]

22*  [K.]

Battus Perfidus in Saxum MutatusBattus Atlantiadae promissa silentia fallit    Quem Deus in saxum vertit et obticuit.

Battus Abantiadae promissa silentia fallit,    Indicioque locum prodit, et inde boues. Hunc Deus in lapidem transformat, is admonet omnes,    Quam sit perfidiae poena luenda grauis.

18 [2/14] Mercurius Herses amore accenditur

23*  [K.]

Mercurius Hersen AmatQuis dubitet quin sacra etiam sint causa ruinae?    Nam sacra dum spectat captus Atlantiades.

Palladis è templo redeuntes fortè puellas    Dum videt interpres aliger ille Iouis, Protinus ex omni numero sibi deligit Hersen,    Quae reliquas formae vincit honore suae.

19 [2/15] Pallas Invidiam in Aglaurum incitat

24*  [K.]

Descriptio Liuoris et InuidiaeEuocat Inuidiam dum Pallas plectit Aglauron,    Tormentum vehemens inuidus ipse sibi est.

Hic adit Inuidiam Pallas, nigroque veneno    Aglauro tingi mentem, animumque iubet. Inuidiae pictura docet tristissima, quam sit    Tormentum vehemens inuidus ipse sibi.

20 [2/16] Aglauros a Mercurio in lapidem transformatur

25*  [K.]

Aglauros Inuidens in Lapidem MutaturInuida Mercurium prohibet. sed numine laeso    Custodem forium vertitur in lapidem.

Inuidiae Aglauros stimulis agitata, negabat    Mercurio patriae limina prima domus. Ergò sibi totum sentit lapidescere corpus:    Inuidia durum quid magis esse queat?

21 [2/17] Iupiter tauri imagine Europam rapit

26*  [K.]

Iupiter in Taurum Mutatus Europam RapitSi petulans fictum vites Europa iuuencum,    Tam peregrè haud isses per mare vecta boue.

Iuppiter ad thalamum rapturus Agenore natam    Induit egregij candida membra bouis. Deceptamque vehit sinuosa per aequora tergo;    Ex ducibus tauros saepe Cupido facit.

22 [3/1] Draco Martius Cadmi socios depascit

[Not in Baur]

23 [3/2] Draco a Cadmo interficitur

27*  [K.]

Cadmus Draconem Interfectorem Sociorum PerimitFortunam exilio Cadmus Sidone profectus,    Nil mutat; socios enecat ecce Draco.

Cadmus vt ad fontem venit, comitesque necatos,    Exitij autorem mox dat et ipse neci. Rex ille Draco, Cadmus quem Marte peremit,    Ipsius et regni sceptra superba tulit.

24 [3/3] Militum seges e draconis dentium seminio

28*  [K.]

Cadmo Milites è Serpentis Dentibus NascunturPalladis instinctum, iacti noua semina dentes.    In se vertendos arma virosque ferunt.

Palladis instinctu renouatis Cadmus in agris    Vipereos dentes spargit, humoque tegit. Inde viri surgunt galeas, atque arma gerentes,    Inque vicem propria seditione cadunt.

25 [3/4] Dianae aspectu Actaeon in ceruum

29*  [K.]

Actaeon in Ceruum ob Visam DianamInscius Actaeon malefidâ aspergitur vndâ,    Dum videt et Nymphas et sine veste Deam.

Fingitur Actaeon nova sumere cornua cerui,    Dum videt et comites, et sine veste Deam. Scilicet ingenio consuescunt esse feroci,    Quos nimium syluae, praedaque capta iuuant.

26 [3/5] Actaeon a proprijs canibus discerpitur

30*  [K.]

Actaeon a Proprijs Canibus DiscerpiturDum fugit Actaeon timidi sub imagine cerui    Sectantur Dominum dilacerantque canes.

Dum fugit Actaeon timidi sub imagine cerui,    Inuadunt miserum, dilacerantque canes. Saepe exhaurit opes canibus venator alendis,    Atque ita fit famulis praeda pudenda suis.

27 [3/6] Semele divino Iovis concubitu occiditur

31  [K.]

Semele Accessu Iouis OcciditurDum Iouis aetherios Baccho grauis expetit audax    Amplexus, Semele sensit et igne perit.

Iupiter hîc Bacchum furtivos inter amores    E Semelè generat, quod malè Iuno tulit. Illius instinctû divinos poscit amantem    Amplexus; volitans perdidit ignis eam.

28 [3/7] Amore sui inardescens Narcissus in florem transmutatur

32*  [K.]

Narcissus in FloremCum sese pulcher Narcissus spectat in vnda    Et secum ludit, flos fit amore finis.

Cum propriam vidit speciem Narcissus in Vndis,    Ardere insano coepit amore sui. Scilicet hoc homines vitio plerunque laborant,    Vt placeat nimium quilibet ipse sibi.

[3/8 -- not in Tempesta]

33*  [K.]

Bacchi Sacra seu Triumphum Aspernatur Pentheus RexImperium Bacchi quâ Sol oriensque cadensque    Illo vix aliquis quin superetur erit.

In patria Bacchus puerili aetate triumphum    Ducit, et ex hedera serta virente gerit. Nec portatur equis, sed onus matresque virique    Dum subeunt, latè tympana rauca, sonant.

29 [3/9] Tyrrheni nautae in Delphinos

35*  [K.]

Tyrrheni Nautae in Delphinos a Baccho MutatiNautas in virides delphinas mutat Iacchus    Dum se aliò fallax nautica turba vehit.

Dum petitur Naxos latum tibi Bacche per aequor,    Te fallax aliò nautica turba vehit. Quam puer in virides mutans Delphinas, honesti    Asseris autorem sanguinis esse Iouem.

30 [3/10] Pentheus a matre, sororibusque discerpitur

34*  [K.]

Bentheus à Bacchis DiscerpiturEbria thyrsigerûm dum vitat Rex sacra Pentheus    Non tamen à Bacchis quin laceretur, agit.

Matres atque nurus celebrantes Orgia Bacchi    Aggreditur Pentheus, et prohibere studet. Turba fatigatum plagis in frusta cruenta    Distrahit: hunc finem nempe Tyrannus habet.

31 [4/1] Thisbe leaenae aspectu territa, fugit

36*  [K.]

Pyramus et Thysbe Amantes ad Fontem CondixerantDum votum expectat Thisbe ardens rege ferarum    Per tenebras viso territa, nuda fugit.

Ad fontem Thisbe residens expectat amantem,    Huc lea nocte boum sanguine sparsa venit. Illa petens latebras velamina summa relinquit,    Quae madido lacerans inficit ore fera.

32 [4/2] Thisbe Pyrami exemplum aemulata pectus sibi transuerberat

37*  [K.]

Pyrami et Thisbes InteritusImpegit gladio iuvenem miserabilis error    Illo etiam rediens fixa puella cadit.

Pyramus inueniens maculatam sanguine vestem,    Ipse sibi proprio perforat ense latus. Hunc simul ac Thisbe videt, hic, ait, hic quoque mucro    Me perimat, quo tu vita perempta iaces.

33 [4/2a] Coniugis furtum Sol Vulcano detegit

[Not in Baur]

34 [4/3] Martem Veneremque adulterantes Vulcanus reti suo implicat

38*  [K.]

Adulterium in Dijs PunitumHaeret in amplexu dum Cypris adultera Martis    Numinibus risus ludibriumque iacent.

Haeret in amplexu dum Cypris adultera Martis,    Mulciber arte noua cautus vtrumque capit. Et nitido cum Sole Deos mox conuocat, illi    Numinibus risus ludibriumque iacent.

35 [4/4] Leucothoe a Phoebo vim patitur

39*  [K.]

[Not in UVM Baur]

Eurynomes faciem mentitus Apollo, venustae    Leucothoës thalamum nocte silente subit. Matris et in specie famulis discedere iussis,    Mox habitum rursus sumit et ora Dei.

36 [4/5] Hermaphroditus et Salmacis unum in corpus abeunt

40  [K.]

Salmacidis et Hermaphroditi AmorSalmacidis lymphae sunt desidis otia vitae    Quae faciunt molles et sine corde viros.

Dixeris extingui flammas glacialibus vndis    Fonte ast Salmacidis haec calet, ille friget. Aggrediendo virum formantur corpora in unum    Incerti generis, nunc Vir et hîc Mulier.

37 [4/6] Iunonis ad Furias alloquium

41*  [K.]

Iuno Tres Furias Incitat in Inum InuisamVt Iuno satiet memorem implacabilis iram    Atria terrifici tristia Ditis adit.

Vt satiet Iuno memorem implacabilis iram,    Atria nigrantis tristia Ditis adit. Et Furias, Athamantha velint vt perdere regem,    Cum thalami socia, progenieque, rogat.

38 [4/7] Thesiphone regem, reginamque in furorem agit

42*  [K.]

Furiae Athamantis Regiam PeruaduntReginam Furiae Regemque Athamanta venenis    Perdunt et cladem Regia tota bibit.

Et face tartarea, dirisque tremenda colubris    Tisiphone peragit iussa potentis herae. Reginamque suis, Regemque Athamanta venenis    Inficit, ad Stygios et redit inde lacus.

39 [4/8] Athamas Learchum interficit et Ino Melicertam in aequor praecipitat

43*  [K.]

Athamas Furens Learchum Ino Seipsam InterficitMente carens Athamas natum minimum enecat ictu.    Ino de scopulo cum seniore ruit.

Mente carens Athamas natu minimum enecat, Ino    In mare de scopulis cum seniore ruit. Dum famulae regni fatum miserabile deflent,    Pars lapides fiunt, pars imitantur aues.

43 [4/10] Atlas ob inhospitalitatem in montem sui nominis

44**  [K.]

Atlas in Montem a Perseo MutatusRex negat hospitium Perseus tenet ora Medusae    Ille fit immani nomine notus Atlas.

Adveniens magno Perseus ab Atlante per vnam    Hospitium noctem, Sole cadente, petit. Rex negat, huic Perseus ostendit vt ora Medusae,    Mons fit, et antiquum iam quoque nomen habet.

40 [4/11] Perseus occisa bellua Andromedam liberat

45*  [K.]

Perseus Andromedam LiberatVidit Abantiades vinctam victoque dracone    Liberat et thalami ius dat habere sui.

Infelix nimium religata ad saxa cathenis    Andromede, monstris et data praeda fuit. Cernit Abantiades hanc, euictoque Dracone    Liberat, et thalami ius dat habere sui.

41 [4/12] Anguiparum Medusae caput praescindit Perseus

46**  [K.]

Sacrilegae Medusae Crines in Angues Versi etc.Dum sopor altus habet metuendum crine Medusam    Utile Abantiades amputat ense caput.

Dum sopor altus habet metuendam crine Medusam,    Callidus huis Perseus amputat ense caput. Nox erat; aeque aliam magis interemisse Sororem    Cum poterat, ratio est, prodita crine suo.

42 [5/1] Phineus Andromedae in nuptijs pugnam concitat

47*  [K.]

Tumultuantes in Nuptijs Persei in Saxa MutatiDum ruit in partes hominum ebria turba, furitque    Gorgonis aspectu saxea turba stetit.

Ense ferox, telisque potens Danaëius heros    Miserat ad Stygios corpora multa lacus. Gorgoneae tandem quoque protulit ora Medusae    Dira, quibus visis saxea turba stetit.

44 [5/3] Pallas in Helicone Musas invisit

48*  [K.]

Pallas ad Musas in Heliconem Visura HippocrenemPallas adit Musas fontem visura nouellum.    Pierides factas carmine discit aves.

Fama noui fontis cùm Palladis attigit aures,    Alatus rapido quem pede fecit equus, Mox Helicona petit sacrum, doctasque sorores,    Et studium laudat dulce, probatque locum.

45 [5/4] Musae dum Pyrenei vim effugiunt in aues transformantur

[Not in Baur]

46 [5/5] Plutonis animum amore Proserpinae inflammat Cupido

49*  [K.]

Venus et Cupido Plutonem Amore Proserpinae InficiuntCypria cum Ditis feriisset pectus amore,    Is Cereris natam mente rotisque petit.

Vt Stygii Regis certo fera pectora telo    Traiecit volucris, matre iubente, puer. Ilicet accensus furiales concipit ignes,    Et Cereris natam mente, rotisque petit.

47 [5/6] Rapta Proserpina Cyane in stagnum sui nominis conuertitur

50*  [K.]

Pluto Rapit Proserpinam Cyanen in Stagnum TransmutatInfernas vehitur Proserpina rapta sub vmbras    Raptori frustra te obijcis, o Cyane.

Infernas vehitur Proserpina rapta sub vmbras,    Raptorem Cyane sed prohibere cupit. Ille hortatus equos, penetrat vi flumina Nymphae,    Atque suas sedes virgine laetus adit.

48 [5/7] Deridens Cererem puer in stellionem abit

51*  [K.]

Ceres Quaerens Filiam Se Irridentem in Stellionem MutatMoesta Ceres sitiens tenui potata polenta:    Dum puer hanc ridet, Stellio serpit humi.

Orbe Ceres toto quaerens moestissima natam,    Arenti immensam colligit ore sitim: Eque casa potum sumit, ridetque bibentem    Dum Puer, is factus stellio, serpit humi.

49 [5/7b] Ascalaphus a Proserpina in bubonem mutatur

53  [K.]

[Not in UVM Baur; see here on 2/10a]

Mala Ditis rapuit septena Proserpina tutè    Prodidit Ascalaphus: noctua dixit eris. Diva furens meritas nunc praebet vindice linguâ    Poenas: haec arbor quam mala mala tulit.

50 [5/7c] Sirenes Proserpinae comites in aves

[Not in Baur]

51 [5/8] Arethusa ab Alpheo adamata in fontem sui nominis conuertitur

52*  [K.]

Arethusa ab Alpheo Amata in FontemInsequitur flagrans Arethusam Alpheus, at illam    Clamantem spissâ Delia nube tegit.

Insequitur flagrans Arethusam veste carentem    Alpheus, timidis passibus illa fugit. Sed lassata fuga, fer opem mihi, Delia, clamat.    Clamantem spissa Delia nube tegit.

52 [5/8a] Segetum vsum Triptolemum docet Ceres

[Not in Baur]

53 [5/9] Lyncus in lyncem a Cerere transformatur

54*  [K.]

Ceres Triptolemum per Orbem Mittit, Lyncum in Lyncem mutatTriptolemum Cereris missum iugulare parabat    Dum Lynceus saeuus, Lynx cito factus is est.

Triptolemus vehitur Cereris per inania curru,    Semina docturus credere iacta solo. Hospes at hunc Lyncus capientem nocte quietem    Dum iugulare parat, Lynx citò factus abit.

54 [6/0] Arachne in araneam a Pallade convertitur

55  [K.]

Pallas Arachnen in Araneam TransmutatConcertare Deae fides fit aranea Arachne.    Has sibi vindicias laesa Minerua dedit.

Pallade cum Dominâ texens certavit Arachne    Fertur et immeritò succubuisse Deae. Victa liquit nomen, mutatur aranea, necdum    Cessat ei labor, causa funesta sibi.

55 [6/1] Niobes liberi sagittis ab Apolline et Diana conficiuntur

56*  [K.]

Superba Niobe cum Filijs Interimitur a Phoebo et DianaTransfigunt sobolem Niobes Phoebusque sororque.    Cum Dis aequari seque suosque cupit.

Progeniem Niobe numerosa iactat, et ipsis    Aequari superis seque suosque cupit, Huic sobolem perimunt omnem Phoebusque sororque    Nempe solet fastum debita poena sequi.

56 [6/2] Agrestes Lycij in ranas abeunt

57*  [K.]

Inhumani Agrestes in RanasAgrestes fieri ranas Dea magna coegit,    Cum lympham arenti rustica turba negat.

Sole sub ardenti sitiens Latona gemellos    Portat, at huic lympham rustica turba negat. Ergò illam fieri ranas Dea magna coëgit,    His similes multos secula nostra vident.

57 [6/2a] Marsyas cantu cum Phoebo contendit

[Not in Baur]

58 [6/3] Marsyas victus ab Apolline excoriatur

58*  [K.]

Superbus Marsyas a Phoebo ExcoriaturMarsya, qui demens Phaebum superare canendo    Tentasti, pellis iam tibi detrahitur.

Marsya quid demens Phoebum superare canendo    Tentasti, misero iam cutis abstrahitur. Exemploque mones, ne quis temerarius vltrò    Praestantes humili prouocet ore viros.

59 [6/6] Tereus Philomenam vitiat

59*  [K.]

Tereus Philomelam Violauit, et ReclusitAbducta patrijs Philomelam sedibus ardens    Aggreditur Tereus vi violatque fidem.

Abductam patriis Philomelam sedibus ardens    Aggreditur Tereus, vi violatque fidem. Nec contentus eo, linguam ferro impius aufert,    De scelere hoc possit ne miseranda queri.

60 [6/8] Progne Ityn interficit et Tereo epulandum proponit

60*  [K.]

Progne Vltrix Trucidata Sobole cum Philomela et Tereo in AvesTereus et Progne Philomelaque crimen ob atrox,    In sibi consimiles degenerantur aues.

Mater Itin puerum (visu miserabile) mactat,    Apponitque fero viscera cocta patri. Vescenti Philomela caput cervice resectum    Obijcit; attonita Rex capit arma manu.

[6/9 -- not in Tempesta]

61*  [K.]

Orithyia à Borea RaptaQuam Boreae genitor bis terque negarat Erechteus,    Nunc vi sublatam per sua regna vehit.

Orithyian amans Boreas et stemmate claram,    Et specie insignem per sua regna vehit. Hanc illi genitor bis terque negarat Erechtheus,    Nunc ferus ereptam vendicat ipse sibi.

61 [7/1] Iasonem velleris potiundi artem docet Medea

62**  [K.]

Iasonem Medea AdamatArdet amore nouo succensa ab Iasone Colchis    Auxiliumque Duci spondet, et illa fidem.

Iam Medaea novo succensa ab Iasone amore,    Et meliora videns, deteriora probat. Auxiliumque Duci promittit ut aure secum    Vellera tam diro tutus ab hoste ferat.

62 [7/2] Draconem velleris excubitorem sopit Iason

63*  [K.]

Iason Sopit Draconem Custodem Aurei VellerisAesonides herbis domat os furiale draconis,    Aureaque ablato vellere mala rapit.

Aesonides herbis sopit cantúque Draconem,    Arboris auricomae qui vigil acer erat. Postmodò felici securus obambulat horto,    Aurea cumque sua vellere mala rapit.

63 [7/3] Deorum dearumque opem implorat Medea

[Not in Baur]

64 [7/4] Aesoni decrepito inventam restituit Medea

64*  [K.]

Aeson Decrepitus Fit Iunior Opera MedeaeVt tibi primam Aeson reuocet Medea iuuentam,    Nocte Hecaten atrâ per sua sacra vocat.

Phasias appositis aris, coctisque venenis,    Ense ferit soceri languida membra sui: Exhaustoque cruore, nouo mox sanguine venas    Replet, et hinc illi laeta iuuenta redit.

65 [7/5] Medea Peliades in parricidium stimulat

[Not in Baur]

66 [7/6] Cygnus in olorem Hiere in stagnum vertuntur

65**  [K.]

Medea Mendax Fugit: Cygnus Hyries Filius in OloremMox vbi per gnatas Peliam Medea peremit    Mendax alato vecta dracone fugit.

Dum Peliam natae senio morbisque grauatum    Interimunt, vitae spem melioris habent: Illa super freto trans aera vecta dracone    Transsurgiit montem, Cygne sonore tuum.

67 [7/7] Trucidatis liberis Medea fugam capessit

[Not in Baur]

[7/7a -- Not in Tempesta]

66  [K.]

Theseus Redux a Medea Aconito ImpetitusMedeam thalamo fallacem iunxerat Aegeus,    Illa tibi Thesei! tetra venena dedit.

Aegaei nun iuncta thoro, propinare Medaea    Huius dum gnato, mox aconita parat. Proditur. inde fugâ sibi consuluisse putabat,    Nube tegit corpus cingitur arte suâ.

68 [7/8] Cerberum domat Hercules

[Not in Baur]

[7/10 -- not in Tempesta]

67*  [K.]

Sub Minoe Rege Pestis in AeginaAeginam exhausit pestis Iunonis ab iram;    Cuncta iacent faedis plena cadaueribus.

Iuno luem terris odiosa à pellice dictis    Irrogat, et primum corripit illa pecus. Immoriuntur agris taurique, hominesque, feraeque;    Cuncta iacent foedis plena cadaueribus.

[7/11 -- not in Tempesta]

68*  [K.]

Formicae in Homines MutataeMira fides! hominum formicis Iupiter artus    Fixit et Aeginae maenia ciue replet.

Aeacus absumptos populos, desertaque rura    Et vacuas quaeritur ciuibus esse domos. (Mira fides) hominum formicis Iuppiter artus    Induit, atque nouo moenia ciue replet.

69 [7/12] Cephalum amore perditissimo prosequitur Aurora

69*  [K.]

Cephali et Aurorae Amor Coniugi Eius Procridi PerniciosusAurora in Cephalum, Cephalus mage coniuge gaudet,    Hinc ea tentatur, set male casta, latet.

More suo canibus solis comitantibus ibat    Venatum Cephalus mane rubente nouo: Hunc Aurora rapit, sed enim mox inde remittit,    Vxori tacitum vaticinata malum.

70 [7/13] Cephalus et iaculo inevitabili, et cane pernicissimo a Procride donatur

70*  [K.]

Cephalus et Procris ReconcilianturMunera dat Cephalo Procris iaculumque Canemque    Certius hoc nullum, nec canis alter erat.

Munera dat Cephalo Procris iaculumque, canemque,    Quae sibi donârat Cynthia magna prius. Non illo iaculo fuerat tum certius vllum    Et melior pedibus non canis alter erat.

71 [7/14] Procridem inscius interficit Cephalus

71*  [K.]

Procris Perit Iaculo Quod Dedit Ipsa ViroSuspectum Cephalum explorat malè, et abdita siluis    Coniunx: nam iaculo quod dedit ipsa, perit.

Nomine adulterij Cephalum malè Procris habebat    Suspectum, in syluas subsequiturque virum. Dumque latet, strepitumque facit, fera credita telo    Traijcitur, donis et perit ipsa suis.

72 [8/1] Minois pulchritudine inflammatur Scylla

72*  [K.]

Scylla Minoi Patriam Prodit AmansMaenia dum Nisi premit obsidione potenti    Rex Minos, Scyllae proditione capit.

Moenia dum Nisi regis validissima longum,    Terribili Minos obsidione premit, Hunc videt ex alta virgò Niseia turri,    Et capitur demens hostis amore sui.

73 [8/2] Purpureum parentis capillum Minoi offert Scylla

[Not in Baur]

[8/3 -- not in Tempesta]

73*  [K.]

Scylla in Avem Cirim Pater Autem in NisumDum Victor remeat sine Scylla, Scylla natando    Facta fuit, Niso cum patre, Ciris auis.

Post domitos hostes, retinacula soluere Minos    Imperat, et dubijs tendere vela Notis, Hîc dum Scilla furens spumantibus insilit vndis    Fit, complexa ratem, Ciris, et auget aues.

74 [8/4] Minotaurum Theseus vincit

74  [K.]

Ariadnes a Theseo Desertae Misertus BacchusThesea dum filo gratis Ariadne adamasti.    Oppressae luctu fit tibi Bacchus amor.

Ingratus sponsam Theseus dum Ariadne reliquit,    A Baccho moerens, sponte, corona datur Et iubet esse Deam; mens est decreta Deorum    Appremiare bonos, plectere iustè malos.

75 [8/5] Daedalus Icaro alto nimis ambienti orbatur

75  [K.]

Daedalus et Icarus Novae AvesDum male sublimem petit Icarus aethera pennis,    Icarus Icarijs nomina fecit aquis.

Daedale praecedis, mox sumptis Icarus alis    Aërias carpit cum genitore vias: Subuolat ad coelum propius, mox cera liquescit,    Inque necaturas praecipitatur aquas.

76 [8/7] Calidonius ab Atalanta aper primo vulneratus a Meleagro interimitur

76*  [K.]

Atalanta et Meleager Aprum Dianae Vindicem PerimuntIam Perdix bene factus auis cum porca Dianae    Materiam pugnae dat Meleagre tuae.

Vastabantur apro immani Calydonia rura,    Inque casis tutum vix benè vulgus erat. Conficit hunc ferro Meleager regia proles,    Et magni famam nominis inde refert.

77 [8/8] Atalantae caput exuuiasque apri Meleager offert

77*  [K.]

Meleager Inuidos PunitInuida Victorem tetigit quoque sors Meleagrum,    Sed docet imbelles Inuidiae esse manus.

Ardet Atalantae forma Meleager et illi    Terribilis donat terga caputque ferae. Hoc socij prohibent, clamorque minaeque sequuntur,    Dantur et hinc fratrum corpora bina neci.

[8/9 -- not in Tempesta]

78*  [K.]

Althaea Fatalem Stipitem Vrente Meleager PeritArtibus Althaeae perijt Meleager, et atras    Lugente ex turba Delia fecit aues.

Thestias vt fratres miseranda caede peremptos    Aspicit, vltrices instruit igne focos. Imponitque focis nati fatalia ligna,    Cum quibus extinctus concidit ille simul.

78 [8/10] Perimile in insulam

81*  [K.]

Perimele Acheoloo Amata in InsulamDum lapsam gnatam sequitur genitor Perimelen,    Insula Neptuni munere dura stetit.

Hippodamas turpem gnatae dum senserat actum    Praecipitem è scopulis in mare trusit eam: Hac Acheloe times: Neptunum accedisse oras    Is quoque proscripsit; Insula Amata tua, est.

[8/12 -- not in Tempesta]

[omitted]

Baucis et Philemon Pii Coniuges in ArboresAnte fores templi Baucisque piusque Philemon    In frondes corpus sentit abire pias.

[Not found in our edition; UVM               image based on Baur 90 (9/10)]

79 [8/14] Ceres ad Famem Nympham in Erisichtonis poenam amandat

79*  [K.]

Erisichthon Sacram Quercum Excindit VlciscendusQuercus erat Cereri hanc Erisichton cedere cogit.    At prima infaustus Vulnera iussor habet.

Ingens quercùs erat, Cereri gratissima, cuius    Pendebat sacris multa tabella comis. Impius hanc famulos Erisichthon caedere cogit,    Vulnera et ipse sua prima bipenne facit.

80 [8/15] Insatiabili fame Erisichtonem torquet Fames

80*  [K.]

Erisichthon Fame Inexplebili Torquetur a CerereDiua vltrix iubet ut fauces Erisichtonis intret    In Scythicis agris emaciata Fames.

Laesa Ceres volucri dimittit Oreada curru    In Scythiam, ad moesta sordida tecta famis. Hanc iubet, vt rapidi fauces Erisichthonis intret,    Illius et miseram cogat egere domum.

81 [8/16] Diuersas induta formas Mitra diversis divenditur

82  [K.]

Erisichtonis Fames, Filiae Artibus SubleuataLuxuria an peior sit suada an turpis egestas    Vtriusque sciens Metra problema facit.

Attenuarat opes cunctas Erisichthon edendo,    Nec tamen hinc dira est attenuata fames. Vendit inops etiam praestanti corpore natam,    Illa fit aequorei libera regis ope.

82 [9/1] Luctatur, et vincit Acheolum Hercules

83*  [K.]

Herculis LaboresMutantem formas Acheloum dextera fregit    Herculis, immenso pene labore satur.

Amphitrioniades simul et Calydonius amnis    De thalamo pugnant Deianira tuo. Et variet quamuis Achelous saepe figuram,    Non minus Herculea vincitur ille manu.

83 [9/2] Nessus Dianiram rapiens telo ab Hercule configitur

84*  [K.]

Nessus Centaurus Fidem Violans et Lichas Dolosum Munus Ferens ab Hercule OccisiHerculis vxorem malefidus vector amando    Interit: et Nessi dona ferendo, Lichas.

Herculis vxorem vada per fluuialia Nessus    Dum vehit, amplexu luxuriante premit, Corripit ille arcus, et pectora acumine ferri    Traijcit, exhausto sanguine Nessus obit.

84 [9/] Lernaei muneris gerulum in Euboicum mare praecipitat Hercules

[Not in Baur]

85 [9/4] A parente Hercules deitate honestatur

85  [K.]

Hercules ex Rogo in PolumAlciden vicit centauri sanguine tincta    Vestis, at ille polos patre iubente subit.

Post varios ausus generosaque facta peracta    Hercules se vivum nun cremat ipse rogo. Humanos quamvis moriens sic liquerit artus    Spectat eum numerus, gloria magna, Deum.

86 [9/5] Iuno compressis genibus Alcmenae partum differt

86*  [K.]

Galanthis Mendax in MustelamDum parit Alcmene, partum Lucina repressit.    Ancilla hanc fallens, nunc pecus, ore parit.

Nititur ad partum miseranda Alcmena, sed obstat    Lucis honoratae quae Dea nomen habet. At delusa dolis famulae, sua vincla remittit,    Nascitur et proles magna potensque Iouis.

87 [9/6] Driope in arboris formam transmigrat

87*  [K.]

Dryope in ArboremDum Dryope gnato auellit tibi Lote racemum    Mutati in Lotum gnatus et ipsa stetit.

Dilectum Dryope comitata sorore ferebat    In gremio natum, vere tepente nouo, Vtque comas loti decerpsit, in arboris ipsa    Frondentis speciem versa repentè stetit.

88 [9/8] Biblis incesti ardoris repulsam passa in fontem commutatur

88*  [K.]

Maerens Biblis in FluuiumBiblis amans Caunum non fert moderata repulsam,    Fit Leo caunus, et haec fons quoque tristis aquae.

Iam patriae Caunus dulcissima liquerat arua,    Sustinet hunc flagrans Byblis amore sequi. Tandem fessa cadit, lachrymisque soluta profusis    Naïadum fons est munere facta nouus.

89 [9/9] Lycti ad Telethusam circa prolem mandatum

89*  [K.]

[Not in UVM Baur; image used for No. 90]

Si pareret Lygdo coniunx Telethusa puellam,    Protinus hanc letho clàm dare iussa fuit. Isis te contrà mandat sub imagine somni,    Decipiat pariens vt Thelethusa virum.

90 [9/10] Iphis Isidis commiseratione ex puella in marem

90*  [K.]

Iphis Puella in MaremIphis mas mendax, vxorem ducere iussus,    Fit mas, ingenio Diua Diana, tuo.

Iphi tibi Lydus genitor despondet Ianthen,    Sed nihil heu tete nescit habere viri. Adfert Isis opem, nam quae modò templa subibas    Foemina, te puerum mater abire videt.

91 [10/2] Euridice (respiciente Orpheo) ad inferos revocatur

91*  [K.]

Orpheus Vxorem Defunctam apud Inferos RequiritOrpheus Eurydicen recipit, dum supplicat orco,    sed male respiciens perdit, et illa perit.

Threîcius vates pro coniuge supplicat Orco,    (Tantum sancta fides sancto in amore valet) Eurydicenque suam recipit: sed dum malè cautus    Respicit, ad Stygium mox redit illa nemus.

92 [10/3] Cantus dulcedine Orpheus, saxa ferasque demulcet

92*  [K.]

Orpheus Cythara Feras et Inanima TrahitOrpheus dulcisonâ dum carmina voce susurrat    Fixa sono stabant bestia, saltus, auis.

Orpheus blanda simul dum carmina voce susurrat,    Atque simul citharae dulcia plectra mouet, Auditum properant syluaeque, genusque ferarum,    Atque suum vatem multa salutat auis.

93 [10/4] Cyparissus ab Apolline in arborem commutatur

93*  [K.]

Cyparissus Occiso Ceruo Sacro in ArboremVt ceruum Diuae fixit Cyparissus amatum,    Sensit in arboreas se riguisse comas.

Vt ceruum iaculo Cyparissus fixit amatum,    Atque anima vidit deficiente mori, Hoc, ait, imprudens feci, sunt Dij mihi testes    Sensit et in frondes diriguisse comas.

94 [10/5] In aquilam transformatus Iupiter Ganymedem rapit

94*  [K.]

Ganymedes ob Elegantiam Raptus a IoueAlitus ipse suae mentitus Iuppiter ora,    Pocillatorem praeripuit Iuuenem.

Alitis ipse suae speciem mentitus et ora    Iuppiter, Iliaden aurea ad astra vehit. Is quoque iam fertur mensis astare Deorum,    Et miscere Ioui pocula grata suo.

95 [10/6] Hyacinthi cruor in florem sui nominis

95*  [K.]

Hyacinthus Improuide Occisus ab Apolline in FloremPhaebus amans florem pueri de sanguine finxit,    Quem tu disce dabas fortius icte neci.

Occidit infelix Hyacinthus vulnere disci,    Quem tulit in miseri fortior aura caput, Phoebus amans florem pueri de sanguine nasci,    Perpetuò et tristes iussit habere notas.

[10/8 -- not in Tempesta]

96*  [K.]

Pygmalionis Effigies Eburnea in Hominem MutaturPygmalion statuâ captus, precor, haec mea Coniux    Fiat, ait. Cypris viuere fecit ebur.

Corpore vt insignem, sculpsit, facieque puellam    Pygmalion, operis captus amore sui est. Imponensque toro, fiat precor haec mea coniux    Dixit, et alma Venus viuere iussit ebur.

96 [10/12] Perditè a Venere adamatur Adonis

97*  [K.]

Veneris et Adonis Amor InfelixIncestum Myrrhae plectit pater, illa fit arbor,    Natus eâ Iuuenis fit tibi Cypris Amor.

Formosum sequitur flagrans Dea Cypria Adonim,    Et nunc imbelles sollicitare feras, Inque sinu iuuenis requiem modò ducere gaudet,    Osculaque in roseis figere longa genis.

97 [10/13] Atalantam Veneris ope vincit Hippomenes

98*  [K.]

Atalanta et Hippomenes Cursu CertantesHippomenes cursu meruit te, virgo, doloque    Sed iunctos probro sacra libido dedit.

Formosam Hippomenes Atalantam praepete cursu    Vincit, connubio iungit eamque sibi. Attamen ille dolo vincit, mala aurea spargens,    Quae dederat cultae Diua beata Cypri.

98 [10/15] Apri dente Adonis interimitur

99**  [K.]

Adonis Occisus ab Apro in Anemonem FloremMaesta, Venus florem de te sibi finxit Adoni,    Cum tua forma apro fracta iaceret humi.

Vt ferus inguen Aper rupit tibi mollis Adoni,    Tum simul est isto vulnere laesa Venus. Et canis et cygnus pariter gaudere recusant,    Signaque tristitiae magna dedêre suae.

99 [11/1] Orpheus a Bacchis discerpitur

100*  [K.]

Orpheus À Bacchis Interficitur. Lyram et Caput Orphei Hebrus Excipit.Ebria turba sacris male-suadi plena Lyaei,    Orphea, Musarum remque decusque necat.

Matrum turba frequens sacris operata Lyaei    Orphea cantantem vocem, lyraque videt, Irruit inque pium saxis, hostisque poetam,    Occisum manibus dilaceratque feris.

100 [11/2] Serpens Orphei caput dilaniaturus in saxum ab Apolline conuertitur

[Not in Baur]

101 [11/3] Ob restitutum Silenum Midae a Baccho defertur optio

101*  [K.]

Fatua Optio Midae pro Sileno RestitutoFit votum Baccho, Phrygiae Rex impetrat; aurum    Omne fit, admotâ quod terit ille manu.

Rex Phrygiae stolidus verti cupiebat in aurum,    Omne, quod admota tangeret ipse manu: At citò poenituit voti, cum denique posset    Nec relevare famem, nec releuare sitim.

102 [11/4] Midae ob iudicij crassitiem aures asininae

102*  [K.]

Midae Iudicium Auribus Asininis PlexumPan calamos inflat, citharâ canit augur Apollo,    Iudicio fatui victus Apollo Midae.

Pan calamos inflat, cithara canit augur Apollo,    Pana Deo praefert carminis arte Midas, Huic similes asinis affingit Delius aures:    O quot habent fatuos secula nostra Midas.

103 [11/5] Neptunus ob violatum a Laomedonte pactum eluuiem Troianis agris immittit

103*  [K.]

Neptunus et Apollo Aedificantes Troiam Delusi, Paenas ReposcuntRex maris et Phoebus Troiae noua moenia condunt,    Nec fracta impune est a Phryge Rege fides.

Rex maris, ac Phoebus Troiae noua moenia condunt:    Sed frangente datam Laomedonte fidem. Pontus obit terras, et regis filia monstro    Poscitur, Alcidae quod fera claua necat.

104 [11/6] Peleus Thetide vinculis coarctata potitur

104**  [K.]

Pelei in Thetidem Se Varie Transformantem AmorAeacides Thetidem, Thetis illum ludit, ab illo    Iniectis laqueis denique capta Thetis.

Vim parat Aeacides Thetidi, refugitque vicissim,    Dum Cygni speciem tigridis atque subit. Vate sed admonitus laqueis innectit amicam,    Et potitur votis laetus amore suis.

105 [11/7] Chione ob linguae procacitatem à Diana transfigitur

105*  [K.]

Superbiens Chione a Diana Sagittis ConfossaElatam gemino partu formaâque superbam    Te Chione, leto magna Diana dedit.

Mercurio, Phoeboque simul genitoribus, olim    Cùm Chióne pueros edidit vna duos, Elatam gemino partu, specieque superbam    Egregia, letho magna Diana dedit.

106 [11/8] Psamantes Pelei, Thetidisque precibus expugnata lupum in saxum mutat

106*  [K.]

Peleo Orante Iratum Numen Lupus in Saxum MutaturDiua Thetis solido commutat marmore corpus,    Qui Pelei tauros strauerat ore, Lupo.

Fortè suos Peleus spacioso in littore tauros    Liquerat, hos sternit Martius ore lupus. Diua Thetis solido commutat marmore corpus,    Atque feram pecori posse nocere vetat.

107 [11/9] Ceyx Clarium oraculum petens, tempestate in Aegeo mari obruitur

107*  [K.]

Ceyx Naufragio Perit, Halcyone Vxori Luctum RelinquensSaeuit hyems, Ceyx imis inuoluitur vndis,    Alcyonem caram voce cadente gemit.

Saeuit hiems, densa tegitur caligine coelum    Fluctibus et ventis aequora vasta fremunt: Interea Ceyx rapidis inuoluitur vndis,    Alcyonemque vocat voce gemente suam.

108 [11/10] Halcyone ob mariti reditum Iunoni supplicat

108*  [K.]

Halcyone Supplicat Iunoni, Quae Iridem Ei Solatio MittitAlcyone perijsse virum dùm nescit, ad aras    Frustra flaturos obtinuit zephyros.

Alcyone perijsse virum dum nescit, ad aras    Thura ferens humili concipit ore preces. Irin Iuno vocat, discedunt nubila coelo,    Et regnum Zephyri mitior aura tenet.

109 [11/11] Iris Somno Iunonis mandata exponit

109*  [K.]

Iris Domum Somni Adit, Solatura HalcyonemIris sollicitat noctis nigra somnia, mersam    Vt classem exhibeant, fataque maesta viri.

Nuncia Iunonis nigri penetralia Somni    Intrat, in occiduo quae procul orbe iacent, Et iubet, Alcyonen adeant vt somnia, mersam    Quae referant classem, fataque moesta viri.

110 [11/12] Morpheus Ceycis corpus Halcyoni representat

110*  [K.]

Ceyx per Somnum Apparet Vxori: inque Halcyones MutanturNaufragium Somnus miserandaque fata recensit,    Illa viri viso corpore mox fit auis.

Ceycis Morpheus imitatur, et aegrae    Alcyones thalamum nocte silente subit, Naufragiumque suum, miserandaque fata recenset,    Et simul vt coniux defleat ista petit.

111 [11/13] Aesacus Eperies mortem dolens ex scopulo se praecipitans abit in mergum

111*  [K.]

Aesacus Lugens Eperien, in Mergum MutaturAesacus Eperien sequitur, cadit illa; sed ille    In mergum transit praecipitatus auem.

Optatam sequitur per inhospita littora Nympham    Aesacus, haec anguis dente perempta cadit. Ille dolore amens, scopulo se deijcit alto,    Exceptum Thetys candida fecit auem.

112 [12/1] Iphigenia Agamemnoni immolanda, à Diana (cerua eius in locum substituta) surripitur

112*  [K.]

Iphigeniae Immolatio ad Dianae Iram PlacandamIphigenia arae placandis dedita ventis,    Eripitur, ceruam substituente Deâ.

Ponat vt vnda minas ventis agitata, iubetur    Mactari sacris Iphigenia focis. Nube sed objecta pauidam pro virgine ceruam    Substituit nemorum quae Dea iura tenet.

[12/1a -- not in Tempesta]

113  [K.]

Agamemnon Dianae Ceruam Occidens, Tempestate et Peste Aulide ConflictaturGraecorum classem collidunt Aulide venti,    Hos vltrix ceruae Magna Diana ciet.

Monte super celso domus est, quam fama Regina    Possidet, heac passim nocte diûque patet: Et licet innumeri subeant redeantque per illam,    Ned fragor auditur; sed piè cuncta volant.

113 [12/2] Graecorum Troianorumque concursus

114*  [K.]

Primus Conflictus inter Graecos et TroianosArgolici repetunt Helenam per tela, per enses,    Cygnus ibi ferro haud peruius ipse cadit.

Argolici repetunt Helenam per tela, per enses    Et ducibus Phrygijs praelia dira mouent. Saeuit at ante alios ferro bellator Achilles,    Datque repentinae corpora multa neci.

114 [12/3] Cygnus ab Achille interficitur

[Not in Baur]

115 [12/4] Caenis in virginitatis amissae solatium in virum fortissimum a Neptuno transformatur

115*  [K.; censored image]

Caenis Puella a Neptuno Amata in VirumMunere Neptuni facta est pro crimine Caenis    Vir, sua qui nunqum saucia membra gemat.

Aequoreo dilecta Deo pulcherrima Caenis    Optat honorati corpus haberi viri. Praestat amans votum, necnon dat et insuper vltrò,    Vt fieri nunquàm saucia membra queant.

116 [12/5] Caeneus in Perithoi nuptijs a Centauris interficitur

116  [K.]

Caenis inter Lapithas et Centauros Pugnans Cadit, et in Auem MutaturInter Centauros male potos vulneris expers    Dum Caenis pugnat praelia, fuste perit.

Caeneus et Theseus gladio par nobile fratrum    Centauros laedunt, afficiuntque strage. Ne tamen invictos dic: succubuisse feruntur    Omne quod inceëpit, desinit esse situm.

[12/5c -- not in Tempesta]

117  [K.]

Achilles a Paride Ope Apollinis et Neptuni OccisusQui dederat leto, leto est prostratus Achilles    Faemineo Paridi hoc munus Apollo dedit.

Hectora Pelides, Paris interfecit Achillem    Invictum socij, quem cecinêre, Graij. Iuppiter invictus, Superum est invicta potestas,    Haec sibi servârunt, Iura paterna poli.

117 [13/1] Disceptatio inter Aiacem et Ulyssem propter arma Achillis

118*  [K.]

Aiacis et Vlyssis Altercatio de Armis AchillisArma nocent etiam post saeui funus Achillis,    Nam de gestandis lis fuit orta viris.

Cum Telamoniade sapiens contendit Vlysses,    Promptior hic lingua, fortior ille manu. Sed Laërte satus magni Ducis arma reportat:    Eloquij tanta est gloria, tantus honor.

118 [13/2] Thetidis permotus precibus Vulcanus arma Achilli fabricat

[Not in Baur]

119 [13/3] Aiax mortem sibi consciscens, in florem abit

119*  [K.]

Aiax Dolens Sibi Mortem Consciscit, et in Florem Purpureum MutaturAiax in florem migrat, dum se opprimit irâ.    Hanc illi ostendunt arma negata viam.

Aiax Peliadae clypeo spoliatus et armis,    Se perimit gladio protinus ipse suo. Quique tot egregios Heroas vicerat, ira    Vincitur: ô quantum est, se superare decus.

120 [13/4] Hecuba a Graecis (Troia exusta) rapitur

120*  [K.]

Excidium Troiae et Captiui TroesIn patriam Danai post Troiae incendia tendunt.    Coelum Hecube miseris questibus omne replet.

In patriam Danai post fata nouissima Troiae    Per mare longinquum nauibus ire parant. Ad classemque simul trahitur Priameia coniux,    Quae miseris coelum questibus omne replet.

121 [13/5] Polymnestor avaritia inductus Polydorum trucidat

121*  [K., miscaptioned (see 8/6)]

Polymnestor Thrax Polydorum Auri Cupiditate OcciditHospitij leges violat Polymnestor auarus,    Et Troia euersâ te, Polydore, necat.

Rex Priamus natum saeui Polymestoris aulam    Miserat, atque auri pondera magna simul. At postquàm in cineres abierunt Pergama, frangens    Hospitis ille fidem, te, Polydore, necat.

122 [13/6] Polyxena manibus Achillis immolatur

122*  [K.]

Polyxena Immolatur Vmbrae AchillisCum foret occiso mactanda, Polyxena, Achilli,    Non sua, sed matris, tristia fata gemit.

Cùm foret occiso mactanda Polyxena Achilli,    Edidit haec forti tristia verba sono: Ipsa libens equidem moriar, vos sydera testor,    Sed mea me genitrix orba dolere facit.

123 [13/7] Hecuba trucidatum a Polymnestore Polydorum reperit

123*  [K.]

Luctus Hecubae Polydorum Occisum ReperientisInuenis infelix Polydori in litore corpus,    Cum natae mater vulnera dira lauas.

Dum petit aequoreas Hecube moestissima lymphas,    Abluat vt natae vulnera dira suae, Inuenit extincti Polydori in littore corpus,    Et causam luctus hinc grauioris habet.

124 [13/8] Hecuba Polymnestori oculos eruit

124*  [K.]

Hecuba Polymnestorem Oculis PriuatLuminibus spolias Hecube Polymnestora saeuum,    Nec minus in saeuam verteris ipsa canem.

Per missas Hecube famulas Polymestora regem    (Audacem faciunt ira, dolorque) vocat, Inuolat inque feros oculos animosa tyranni,    Eruit et saeuis lumina saeua genis.

125 [13/9] Aurora a Iovi Memnoni, mortis honorem petit

125*  [K.]

Memnonii Rogi Fauillae in Aues Precibus AuroraeMemnonio busto cum donum Aurora poposcit    A Ioue Memnonias edidit ignis aues.

Occidit Iliacis Memnon bellator in oris,    Illius hoc ardet corpus inane rogo. Matre petente aliquem nati infelicis honorem,    Innumeras volucres vsta fauilla parit.

126 [13/10] Aeneae in parentem pietas

126*  [K.]

Troia Ardente Aeneae Pietas in Parentem EmicatAeneas per tela patrem dum surripit igni,    Tunc Pietas numen, quo tegeretur erat.

Longaeuum per tela patrem, mediosque per ignes    Aeneas humeris dulce reportat onus. Nec fera tela viro quicquam nocuêre, nec ignes:    Scilicet est pietas numine tuta Dei.

[13/10a -- not in Tempesta]

127  [K.]

Aeneas Anium Regem et Sacerdotem Non Sine Muneribus InuisitAenean Anius Rex idem hominumque sacerdos    Excipit: at Pius huic munera digna tulit.

Aeneam profugum, Rex Annius excipit almus    Hospitio, pariter munera grata ferens: Hoc Anchisiadis meruit virtutis imago    Possidet insuetos virtus ubique lares.

127 [13/10b] Maeonides Pyrenei vim effugientes in aues

[Not in Baur; Aniades not Maeonides]

128 [13/11] Acidis, Galateaeque furtivi concubitus

128*  [K.]

Polyphemus et Acis Galateam AmantDire decus Nymphae frustra Polypheme recantas.    Illa alium prae te; et hanc magis alter, amat.

Monte ferus residens Polyphemus, arundine cantat    Et decus et laudes, ô Galatea, tuas. At tibi sordet amans, et fistula sordet amantis,    Inque tuo gaudes Acin habere sinu.

129 [13/12] Acidem scopulo obruit Polyphemus

129*  [K.]

Impetitus a Polyphemo Acis in Fluuium MutaturIratus Cyclops Acin saxo obruit, ille    In liquidum fuso sanguine flumen abit.

Cum sibi dilecta Galatea viderat Acin    Fortè Cyclops, vasto persequiturque gradu, Et miserum iuuenem saxo obruit ille profuso    In liquidum manans sanguine flumen abit.

130 [13/13] Deus marinus effectus Glaucus Scyllae nuptias ambit

130*  [K.]

Glaucus Piscator in Deum Marinum, Scyllam AdamauitGlaucus amat Scyllam, sed enim perterrita monstro    Illa fugâ rupes et loca tuta subit.

Ad mare deposito dum Scylla vagatur amictu,    E medijs properat Glaucus amator aquis, Amplexusque rogat: sed enim perterrita monstro    Illa fuga rupes, et loca tuta petit.

131 [14/1] Scylla Circes veneficis in monstrum marinum

131*  [K.]

Veneficijs Circes Scylla in Monstrum MarinumPhiltra parat Glaucus, dum se Scylla aequore mergit    Arte illi fiunt crura femurque canes.

Philtra petit Glaucus, Scyllae quius excitet ignem,    Filia cui solis tetra venena parat, Scyllaque consueto dum corpus in aequore tingit,    Mox rabidi fiunt crura, femurque canes.

132 [14/1a] Cercopes bonorum insidiatores in simias Iupiter transformat

[Not in Baur]

[14/1b -- not in Tempesta]

132  [K.]

Aeneae et Didonis Congressus CarthagineExcipis Aenean Dido Regnoque animoque,    Ne sis infelix excipe mente minus.

Nunc pius Aeneas Scyllae transverberat undas    Carthaginemque petit, quae loca tuta dabit. Dido etenim statuit periter considere regno,    Et socium thalami adlegerat esse sui.

133 [14/1c] Apollo Sybillae Cumanae mille annorum aetatem indulget

[Not in Baur]

[14/1d -- not in Tempesta]

133  [K.]

Aeneae Descensus ad Inferos cum Sibylla CumaeaAeneam Cumis appulsum, manibus imis,    In regno Ditis Diua Sibylla stitit.

Dido cupit fervens Acherontica regna videre,    Aeneam comitem solliciteque petit Rara cupido fuit: verum et mutabile semper    Foemina, nec mirum dum neque nupta fuit.

134 [14/2] Ulyssis socios devorat Polyphemus

134*  [K.]

Achaemenides Polyphemi Barbariem Narrat AeneaeNarrat Achaemenides Troianâ naue receptus,    Quanta tibi feritas barbariesque cyclops.

Affligens hominum trepidantia corpora saxis    Ore Cyclops auido, ceu lea saeua, vorat. Huic et Achaemenides pro certo rapina fuisset;    Ni pius Aeneas puppe tulisset eum.

135 [14/3] Ulyssis socij a Circe in porcos

135  [K.]

Circen Adeunt Vlyssis SociiDiscit et Aeneas, vt Circen naue reuincta,    Oratura adijt nautica turba Magam.

In truces abiêre viri gustando leones,    Dulcia Circaea pocula sumpta manû. Circe genus ficti magicans consignat amicum,    Qui mel ore dedit, corde venena tegit.

136 [14/3a] Circes concubitum detestatur Picus

136*  [K.]

Picus venator Circes Amorem Auersatus in Picum Auem MutaturCum Circes refugit metuenda cubilia, Picus,    Hunc volucrem magico carmine saga facit.

Picus aprum praedam vult, cui sed Amasia Circe,    Impia quem flagrans nocte diù fovet. Multis origo mali fuerat venatio, cervus    Nunc est Actaeon, tu pica Piccus eris.

[14/4 -- not in Tempesta]

137**  [K.]

Vlyssis Socii in Porcos Mutati a CirceIn turpes abiere Sues, quicunque biberunt    Dulcia Circeâ pocula mixta manu.

Cum Circe renuit sociare cubilia Picus,       Hunc volucrem magico carmine saga facit. Provida si pennas mater ante natura dedisset    Picce fores Piccus, non pica Picce fores.

[14/4 -- not in Tempesta]

138**  [K.]

Vlysses Ope Mercurii Adigit Circen ad Reparandam in Sociis FormamAst ope Mercurij cautâ suffultus Vlysses,    A socijs cogit tollere spectra Deam.

Inde etiam mutat famulos in monstra ferarum,    Qui dominum quaerunt per nemora alta suum. Pergite transformes, Dominum sed quaerite vestrum,    Dicite si obtigerit, nomine, fulve, meo.

137 [14/4b] Uxor Pici nomine Canens in auram mutatur

[Not in Baur]

138 [14/4c] Comites Diomedis indignatione Veneris in aues Diomedeas

[Not in Baur]

139 [14/5] Apulus pastor in oleastrum transit

139*  [K.]

Apulus Pastor Procax in Nymphas Mutatus in OleastrumVertitur in truncum dicens conuicia Nymphis,    Atque notam linguae fructus amarus habet.

Appulus immeritis dicit conuicia Nymphis,    Dum faciles agitant prata per vda choros. Se videt ergò nouis oleastrum surgere ramis,    Iamque notam linguae fructus amarus habet.

140 [14/6] Berecynthia Aeneae classem in Nymphas transformat

140*  [K.]

Aeneae Classis in Nymphas Ope Berecynthiae MatrisTurnus in Aeneae puppes iniecerat ignes,    At facit has Numen aequoris esse Deas.

Turnus in Aenae puppes iniecerat ignes,    Non sinit has genetrix magna perire Deûm: Sed missis flammas extinguit ab aethere Nimbis,    È ratibusque Deas aequoris inde facit.

141 [14/7] Aeneas Humitio flumine ablutus in Indigitem

141*  [K.]

Aeneas in Deum IndigitemAbluit Aeneae mortalia fata Numicus,    Et vehitur Veneris Diuus in astra rotis.

Annuit aethereos superûm Rex magnus honores    Aeneae, Paphia sic rogitante Dea, Haec caput illius diuino lustrat odore,    Et niueis secum fert super astra rotis.

144 [14/10] Romulus Martis intercessione deitate a Iove donatur

142*  [K.]

Romulus in Deum QuirinumMars petit, vt Diuis iungatur Romulus. ignes    Aethera perstringunt Romulus astra subit.

Romulus vt tandem nitido sistatur Olympo    Mars petit, his precibus Dijque, Deaeque fauent. Nube dies tegitur, mittuntur fulgura coelo,    Interea curru Romulus astra petit.

145 [14/11] Hersilia Romuli coniunx in Oram deam constituitur

143*  [K.]

Romuli Vxor Hersilia in Oram DeamHersilie coniunx dum coniuge luget ademto,    Ipsa fit, obsequijs Iridis, Ora Dea.

Iris ad Hersiliam, quae coniuge luget adempto,    Missa, iubet lachrymis tristibus esse modum. Iliademque refert magni Iouis arce receptum,    Quo sit et ipsa breui conspicienda loco.

142 [14/8] Vertumnus anili forma Pomonae sui amorem persuadet

144*  [K.]

Vertumnus in AnumPomona excultis virgo bene vivis in hortis.    Casta caue, insidias haec meditatur anus.

Pomona assiduè vitam degebat in hortis    Despiciens Venerem, despiciensque viros. Hanc adit ora sibi Vertumnus anilia fingens,    Et socij suadet gaudia inire tori.

143 [14/9] Iphidis suspendium animadvertens Anaxerete in lapidem mutatur

145*  [K.]

Iphis suspendio peritIphios ante fores tristis dum pendet amator,    Iphis conspecto funere diriguit.

Iphis Anaxareten miserum spernebat amantem,    Qui laqueo vitam finijt ante fores. Huius vt aspexit virgo miserabile funus,    In lapidem toto corpore diriguit.

146 [15/1] Hyppolitum Dianae impulsu ad vitam revocat Aesculapius et Virbius vocatur

149**  [K.]

Hippolytus Odio Nouercae Discerptus ab Equis in Virbium MutatusHippolytus raptatus equis, ab Apolline vitae    Redditur et nemorum fit, tibi Luna, Deus.

Indomitis excussus equis, per saxaque raptus    Hippolytus lacero corpore fata subit. Quisquis equis pelagoque suam concredere vitam    Diligit, exitium noverit esse suum.

147 [15/2] Cippus regnum in Romanos detestans exilium eligit

146*  [K.]

Cippus Cornutus Omine Regni Accepto Sponte Exulat cum GloriaCippum Cornutum Regem fore dixerat augur    Romae intra prohibet moenia ferre pedem.

Cornutum Cippum regem fore dixerat augur,    Ingressum portas Martia Roma tuas: At Romana aliquem gens nescia ferre tyrannum    Illum intra prohibet moenia ferre pedem.

148 [15/3] Epidauro a Romanis Aesculapius ad urbis luem discutiendam sollicitatur

147*  [K.]

Legatis Romanis Aesculapius Noctu Apparet EpidauriEn patribus Româ missis Epidaurius astat    Et docet, vt sese ad patria regna vehant.

Hîc patribus Roma missis Epidaurius astat,    Dum releuant molli corpora fessa toro. Et medicam promittit opem sub imagine blandi    Serpentis, baculo quem tenet ipse suo.

149 [15/4] Aesculapius in anguem conversus Romam advehitur

148*  [K.]

Aesculapius in Serpentem Mutatus Comitatur RomamRomulidae gaudent medicoque Dracone recepto,    Ad Latios properant per freta longa lares.

Phoebigena augustum subito conuersus in anguem    Romanas placidè serpit ad vsque rates. Aeneadae gaudent, medicoque sub angue, recepto    Ad patrias properant per freta longa domos.

150 [15/5] Iulius Caesar Veneris beneficio in Cometam mutatur

150

Iulius Caesar in CometenVulneribus Caesar Regnumque animamque remittit.    Cometam iussit Diua micare Venus.

[Image missing from our copy of Baur]  [K.] //          Six-page handwritten index (Register)

---

Back to Top of Page